Chúng tôi thường đập vụn các tảng nước đá rồi mút trong mồm khi làm việc. Hơi nóng các bếp ga thật kinh khủng; chúng tôi tu dăm bảy lít thức uống mỗi ngày, và sau vài giờ, cả tấm tạp dề cũng ướt sũng mồ hôi.
Niềm vui thời đại không chịu được sự pha trò hay giễu cợt, đó là niềm vui, tôi xin nhắc lại, nghiêm trọng, tự hào phong mình là “chủ nghĩa lạc quan lịch sử của giai cấp chiến thắng”, một niềm vui khổ hạnh và long trọng, tóm lại là Niềm Vui.
Hệt như dục vọng, ký ức không bao giờ dừng lại. Nó kết nối người chết với người sống, kết nối những sinh linh hữu thực với những sinh linh tưởng tượng, kết nối chiêm bao với lịch sử.
Bên ngoài cọc rào thép gai có cây phỉ, dưới bóng phỉ mọc những bụi chuông xanh, cao và xanh ngăn ngắt, một động hoa màu xanh thiên đường giữa những tảng đá phấn lớn. Và cái đu của tôi đung đưa trong gió, và trên mỗi ngọn cây mọi chiếc lá khẽ xao.
Chúng tôi cùng bước lên cầu thang. Bậc thang gỗ kêu thình thịch, tiếng nặng tiếng nhẹ nhịp nhàng, lúc khoan lúc nhặt, trong đầu tôi bỗng tràn ngập những câu chuyện. Thình thịch thình thịch. Tôi nghĩ mình thực sự đã bước vào một cánh rừng, đám thổ dân ăn thịt người đi chân đất đang đánh trống. Thình thịch thình thịch.