[BBC] 100 cuốn sách thiếu nhi xuất sắc nhất mọi thời đại

Thời gian đọc: 7 phút

Nếu được hỏi, “Cuốn sách [điền vào chỗ trống] nào xuất sắc nhất mọi thời đại?” khả năng rất cao người bị hỏi sẽ ngỡ ngàng, lúng túng, biết chọn thế nào đây, hỏi gì mà kỳ thế. Những cuộc bình chọn, khảo sát, đều bắt nguồn từ những câu hỏi cực đơn giản mà lại đòi hỏi vắt óc cân lên đặt xuống như vậy đấy.

Năm 2023, BBC đã tiến hành một cuộc khảo sát văn học thiếu nhi, giữa những ồn ào về việc viết lại các tác phẩm của Roald Dahl mà chính Salman Rushdie đã phải đăng đàn kêu đây là “kiểm duyệt phi lý” cũng như những tranh cãi quanh việc cấm sách trẻ em, nhiều tác phẩm liên quan đến đề tài LGBTQ+ và chủng tộc.

BBC đã tiến hành mời 177 tác giả, họa sĩ minh họa, nhà báo, nhà nghiên cứu, và những người làm trong lĩnh vực xuất bản từ 56 quốc gia tham gia bình chọn. Mỗi chuyên gia được phép chọn 10 cuốn sách, xếp hạng chúng từ 1 tới 10 tùy theo độ yêu thích. BBC cho cuốn được chọn ở vị trí số 1 10 điểm, số 2 9 điểm, và cứ thế thì số 10 được 1 điểm. Họ cộng các điểm lại với nhau. Cuốn sách nào được nhiều điểm nhất thì thắng, và cuốn nào được tổng số nhiều người chọn hơn thì được xếp hạng cao hơn.

Và dưới đây là kết quả: 100 cuốn sách thiếu nhi xuất sắc nhất mọi thời đại, theo BBC. Những tác phẩm đã có bản dịch tiếng Việt được bổ sung bên cạnh.

Có 2 đại diện đến từ Việt Nam đã được mời bình chọn.

Where the Wild Things Are (Maurice Sendak, 1963) – Ở nơi quỷ sứ giặc non – Trác Phong dịch – Nhã Nam xuất bản
Alice’s Adventures in Wonderland (Lewis Carroll, 1865) – Alice ở xứ sở diệu kì – Lê Thị Oanh dịch – Đông A xuất bản (ngoài ra còn có các bản dịch khác)
Pippi Longstocking (Astrid Lindgren, 1945) – Pippi tất dài – Vũ Hương Giang dịch – Nhã Nam xuất bản
The Little Prince (Antoine de Saint-Exupéry, 1943) – Hoàng tử bé (rất nhiều bản dịch)
The Hobbit (JRR Tolkien, 1937) – Anh chàng Hobbit – Nguyên Tâm dịch – Nhã Nam xuất bản
Northern Lights (Philip Pullman, 1995) – Bắc Cực Quang – Trang Rose dịch – Kim Đồng xuất bản
The Lion, the Witch and the Wardrobe (CS Lewis, 1950) – Sư Tử, Phù Thủy Và Cái Tủ Áo – Lê Nguyễn Lê dịch – Kim Đồng xuất bản
Winnie-the-Pooh (AA Milne and EH Shepard, 1926) – Gấu Pooh xinh xắn – Nguyên Tâm dịch – Nhã Nam xuất bản
Charlotte’s Web (EB White and Garth Williams, 1952) – Charlotte và Wilbur – Nguyễn Quế Dương dịch – Nhã Nam xuất bản
Matilda (Roald Dahl and Quentin Blake, 1988) – Cô Bé Matilda – Nguyễn Thị Bích Nga dịch – Kim Đồng xuất bản
Anne of Green Gables (LM Montgomery, 1908) – Anne tóc đỏ dưới chái nhà xanh – Huyền Vũ – Tú Uyên dịch – Nhã Nam xuất bản
Fairy Tales (Hans Christian Andersen, 1827) – Truyện cổ Andersen (nhiều bản dịch)
Harry Potter and the Philosopher’s Stone (JK Rowling, 1997) – Harry Potter và hòn đá phù thủy – Lý Lan dịch – NXB Trẻ xuất bản
The Very Hungry Caterpillar (Eric Carle, 1969) – Chú sâu háu ăn – Nguyễn Trà dịch – Quảng Văn xuất bản
The Dark is Rising (Susan Cooper, 1973) – Bóng tối trỗi dậy – Lê Minh Đức dịch – Nhã Nam xuất bản
The Arrival (Shaun Tan, 2006)
Little Women (Louisa May Alcott, 1868) – Những người phụ nữ bé nhỏ – Nguyễn Ngọc Sương dịch – Kim Đồng xuất bản
Charlie and the Chocolate Factory (Roald Dahl, 1964) – Charlie và nhà máy sô cô la – Dương Tường dịch – Kim Đồng xuất bản
Heidi (Johanna Spyri, 1880) – Heidi – Thanh Vân dịch – Đông A xuất bản
Goodnight Moon (Margaret Wise Brown and Clement Hurd, 1947) – Ngủ ngon nhé trăng – Trác Phong dịch – Nhã Nam xuất bản
The Adventures of Pinocchio (Carlo Collodi, 1883) – Những Cuộc Phiêu Lưu Của Cậu Bé Pinocchio (nhiều bản dịch)
A Wizard of Earthsea (Ursula K Le Guin, 1968) – Pháp sư xứ hải địa – Lê Minh Đức dịch – Nhã Nam xuất bản
Moominland Midwinter (Tove Jansson, 1957) – Mùa đông huyền bí – Võ Xuân Quế dịch – Kim Đồng xuất bản
I Want My Hat Back (Jon Klassen, 2011)
The Secret Garden (Frances Hodgson Burnett, 1911) – Khu vườn bí mật – Nguyễn Tuấn Khanh dịch – Nhã Nam xuất bản (ngoài ra còn có bản dịch khác)
Duck, Death and the Tulip (Wolf Erlbruch, 2007)
The Brothers Lionheart (Astrid Lindgren, 1973) – Anh em sư tử tâm – Ngọc Phong dịch – Nhã Nam xuất bản
Harry Potter and the Prisoner of Azkaban (JK Rowling, 1999) – Harry Potter và tên tù nhân ngục Azkaban – Lý Lan dịch – NXB Trẻ
Brown Girl Dreaming (Jacqueline Woodson, 2014)
The Three Robbers (Tomi Ungerer, 1961)
The Snowy Day (Ezra Jack Keats, 1962)
The Tiger Who Came to Tea (Judith Kerr, 1968) – Vị khách không mời – Nguyễn Thục Anh dịch – Kim Đồng xuất bản
Howl’s Moving Castle (Diana Wynne Jones, 1986) – Lâu đài bay của pháp sư Howl – Đặng Kim Trâm dịch – Nhã Nam xuất bản
A Wrinkle in Time (Madeleine L’Engle, 1962) – Nếp gấp thời gian – Nguyễn Lan Hương dịch – Nhã Nam xuất bản
Watership Down (Richard Adams, 1972) – Đồi thỏ – Hồng Vân dịch – Nhã Nam xuất bản
Tom’s Midnight Garden (Philippa Pearce, 1958) – Khu vườn đêm của Tom – Nguyễn Thị Hương Thảo dịch – Nhã Nam xuất bản
Grimm’s Fairy Tales (Brothers Grimm, 1812) – Truyện cổ Grimm (nhiều bản dịch)
The Tale of Peter Rabbit (Beatrix Potter, 1902) – Một cậu thỏ nghịch ngợm kinh khủng – Ngô Hà Thu – Kim Đồng xuất bản
The Railway Children (Edith Nesbit, 1906) – Lũ trẻ đường tàu/ray (nhiều bản dịch)
Noughts and Crosses (Malorie Blackman, 2001)
The BFG (Roald Dahl and Quentin Blake, 1982) – Sophie Và Tên Khổng Lồ – Nguyễn Thị Bích Nga dịch – Kim Đồng xuất bản
Rules of Summer (Shaun Tan, 2013)
Momo (Michael Ende, 1973) – Momo – Lê Chu Cầu dịch – Nhã Nam xuất bản
The Story of Ferdinand (Munro Leaf and Robert Lawson, 1936)
The Lord of the Rings (JRR Tolkien, 1954) – Chúa tể những chiếc nhẫn – Nguyễn Thị Thu Yến, Đặng Trần Việt, An Lý, Tâm Thủy dịch – Nhã Nam xuất bản
The Owl Service (Alan Garner, 1967)
Ronia, the Robber’s Daughter(Astrid Lindgren, 1981) – Rôni Con Gái Viên Tướng Cướp – Lê Quốc Hưng dịch – Kim Đồng xuất bản
The Neverending Story (Michael Ende, 1979) – Chuyện dài bất tận – Lê Chu Cầu dịch – Nhã Nam xuất bản
The Panchatantra (Anonymous / folk, -200) – Truyện ngụ ngôn Ấn Độ PANCHATANTRA – Huỳnh Ngọc Trảng – Phạm Thiếu Hương – Nguyễn Tuấn dịch – NXB Trẻ xuất bản
Treasure Island (Robert Louis Stevenson, 1883) – Đảo giấu vàng (nhiều bản dịch)
Mary Poppins (PL Travers, 1934) – Mary Poppins– Minh Đức dịch – Phương Nam xuất bản
Ballet Shoes (Noel Streafield, 1936) – Đôi giày khiêu vũ/Đôi giày ba lê (nhiều bản dịch)
So Much! (Trish Cooke and Helen Oxenbury, 1994)
We’re Going on a Bear Hunt (Michael Rosen and Helen Oxenbury, 1989)
The Adventures of Cipollino (Gianni Rodari, 1951) – Cuộc phiêu lưu của chú hành – Trọng Bình dịch – Kim Đồng xuất bản
The Giving Tree (Shel Silverstein, 1964) – Cây Táo yêu thương – Lương Quỳnh Mai dịch – Alphabooks xuất bản
The Gruffalo (Julia Donaldson and Axel Scheffler, 1999) – Kinh khủng gì-đâu – Lu dịch – Nhã Nam xuất bản
Julián Is a Mermaid (Jessica Love, 2018)
Comet in Moominland (Tove Jansson, 1946) – Mumi và sao chổi – Võ Xuân Quế dịch – Kim Đồng xuất bản
Finn Family Moomintroll (Tove Jansson, 1948) – Chiếc mũ của phù thủy – Võ Xuân Quế dịch – Kim Đồng xuất bản
The Witches (Roald Dahl and Quentin Blake, 1983) – Phù thủy, phù thủy – Nguyễn Thị Bích Nga dịch – Kim Đồng xuất bản
A Bear Called Paddington (Michael Bond, 1958) – Gấu Paddington – Petal Lê dịch – Nhã Nam xuất bản
The Wind in the Willows (Kenneth Grahame, 1908) – Gió qua rặng liễu (nhiều bản dịch)
Roll of Thunder, Hear My Cry (Mildred D Taylor, 1977)
Karlsson-on-the-Roof (Astrid Lindgren, 1955) – Karlsson trên mái nhà – Lê Quang dịch – Nhã Nam xuất bản
The Phantom Tollbooth (Norton Juster and Jules Feiffer, 1961) – Trạm thu phí quái lạ – Lê Minh Đức dịch – Nhã Nam xuất bản
The Cat in the Hat (Dr Seuss, 1957) – Chàng mèo mang mũ – Hoàng Phương Thúy dịch – Alphabooks xuất bản
The Miraculous Journey of Edward Tulane (Kate DiCamillo and Bagram Ibatoulline, 2006) – Chuyến phiêu lưu diệu kỳ của Edward Tulane – Phương Huyên dịch – Nhã nam xuất bản
Peter and Wendy (JM Barrie, 1911) – Peter Pan (nhiều bản dịch)
One Thousand and One Nights (Anonymous / folk) – Nghìn lẻ một đêm (nhiều bản dịch)
From the Mixed-Up Files of Mrs Basil E Frankweiler(EL Konigsburg, 1967)
When Hitler Stole Pink Rabbit (Judith Kerr, 1971)
Shum bola (G’afur G’ulоm, 1936)
Ernest and Celestine (Gabrielle Vincent, 1981)
A Kind of Spark (Elle McNicoll, 2020)
Little Nicholas (René Goscinny and Jean-Jacques Sempé, 1959) – Nhóc Nicolas – Nhã Nam xuất bản
Black Beauty (Anna Sewell, 1877) – Ngựa ô yêu dấu – Thanh Vân dịch – Đông A xuất bản
Daddy-Long-Legs (Jean Webster, 1912) – Ông bố chân dài – (nhiều bản dịch, có bản dịch tên Bác nhện nước)
No Kiss for Mother (Tomi Ungerer, 1973)
My Family and Other Animals (Gerald Durrell, 1956)
Jacob Have I Loved (Katherine Paterson, 1980)
The Lorax (Dr Seuss, 1971) – Thần Rừng Lô-Rắc – Ngô Hà Thu dịch – Alphabooks xuất bản
Fairy Tales/The Tales of Mother Goose (Charles Perrault, 1697) – Mẹ ngỗng?
The Moomins and the Great Flood (Tove Jansson, 1945) – Đứa trẻ vô hình – Võ Xuân Quế dịch – Kim Đồng xuất bản
The Wonderful Wizard of Oz (L Frank Baum, 1900) – Phù thủy xứ Oz (nhiều bản dịch)
Just William (Richmal Crompton, 1922) – Đích thị William – Nguyễn Liên Hương dịch – Nhã Nam xuất bản
The Twits (Roald Dahl and Quentin Blake, 1980) – Vợ chồng lão Twit – Nguyễn Thị Bích Nga dịch – Kim Đồng xuất bản
The Mouse and His Child (Russell Hoban, 1967)
Out of My Mind (Sharon M Draper, 2010) – Đầu óc ở nơi nào – Lưu Chi dịch – Nhã Nam xuất bản
Moominvalley in November (Tove Jansson, 1970) – Tháng mười một ở thung lũng Mumi – Võ Xuân Quế dịch – Kim Đồng xuất bản
Little House in the Big Woods (Laura Ingalls Wilder, 1932) – Ngôi nhà nhỏ trên thảo nguyên – Giữa đại ngàn – Lưu Diệu Vân dịch – Kim Đồng xuất bản
Danny the Champion of the World (Roald Dahl, 1975) – Danny nhà vô địch thế giới – Phan Hồng Vân dịch – Kim Đồng xuất bản
The Snowman (Raymond Briggs, 1978)
Wave (Suzy Lee, 2008)
The Black Brothers (Lisa Tetzner, 1940)
The Velveteen Rabbit (Margery Williams, 1921) – Chú thỏ nhung – Minh Tuấn dịch – Quảng Văn xuất bản
The Bad Beginning (Lemony Snicket, 1999) – Sự khởi đầu đầy xui xẻo – Hoàng Anh dịch – Kim Đồng xuất bản
The Graveyard Book (Neil Gaiman, 2008) – Câu chuyện nghĩa địa – Lê Minh Đức dịch – Nhã Nam xuất bản
American Born Chinese (Gene Luen Yang and Lark Pien, 2006)
Haroun and the Sea of Stories (Salman Rushdie, 1990) – Haroun và biển truyện – Nham Hoa dịch – Nhã Nam xuất bản